Soruşturma evresi sonunda savcı, kamu davası açılması için yeterli şüphe olmasına rağmen kamu davası açmayarak kanunda belirtilen suçlarda kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar vermediği durumda uyguladığı bir usuldür. 

Seri Muhakeme Usulü Ne Zaman Yürürlüğe Girmiştir?

Ceza Muhakemesinde Seri Muhakeme Yönetmeliği 31/12/2019 tarihli ve 30995 sayılı Resmî Gazete 4. Mükerrer'de yayımlanarak, 01/01/2020 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

Seri Muhakeme Usulünün Şüpheliye Teklif Edilmesi

Cumhuriyet savcısı öncelikle  seri muhakeme usulü ile ilgili şüpheliyi bilgilendirir,  şüpheliye teklifi iletir ve sonuçlarının, yaptırımlarını anlatır. uygulanmasını teklif etmeden önce şüpheliyi bu usul hakkında bilgilendirir. Şüpheli, teklifi müdafi yani avukatı huzurunda kabul etmesi sonucunda seri muhakeme usulü uygulanır. Bu konuda ceza avukatı ile çalışabilirsiniz. Seri muhakeme usulü teklifinin değerlendirilmesi için şüpheliye bir ayı aşmamak üzere makul bir süre verilir. 

CMK 250 "(2) Cumhuriyet savcısı veya kolluk görevlileri, şüpheliyi, seri muhakeme usulü hakkında bilgilendirir.
(3) Cumhuriyet savcısı tarafından seri muhakeme usulünün uygulanması şüpheliye teklif edilir ve şüphelinin müdafii huzurunda teklifi kabul etmesi hâlinde bu usul uygulanır."

Seri Muhakeme Usulünün Temel Cezaya Etkisi

Seri Muhakeme Usulü, şüpheli aleyhine değil lehine olan bir düzenlemedir. Eğer şüpheli, seri muhakeme teklifini kabul ederse şüpheliye uygulanacak temel cezadan yarı oranında indirim uygulanır.

CMK 250 "(4) Cumhuriyet savcısı, Türk Ceza Kanununun 61 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen hususları göz önünde bulundurarak, suçun kanuni tanımında öngörülen cezanın alt ve üst sınırı arasında tespit edeceği temel cezadan ve koşulları bulunduğu takdirde zincirleme suça ilişkin hükümler uygulandıktan sonra belirlenen cezadan yarı oranında indirim uygulamak suretiyle yaptırımı belirler.
(5) Dördüncü fıkra uyarınca sonuç olarak belirlenen hapis cezası Cumhuriyet savcısı tarafından, koşulları bulunması hâlinde Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesine göre seçenek yaptırımlara çevrilebilir veya 51 inci maddesine göre ertelenebilir.
(6) Bu maddeye göre belirlenen yaptırımlar hakkında, Cumhuriyet savcısı tarafından, koşulları bulunması hâlinde 231 inci madde kıyasen uygulanabilir.
(7) Bu madde kapsamında yaptırım uygulanması, güvenlik tedbirlerine ilişkin hükümlerin uygulanmasına engel teşkil etmez"

Seri Muhakeme Usulü Hangi Suçlarda Uygulanır?

CMK 250 "(1) Soruşturma evresi sonunda aşağıdaki suçlarla ilgili olarak kamu davasının
açılmasının ertelenmesine karar verilmediği takdirde seri muhakeme usulü uygulanır:
a) Türk Ceza Kanununda yer alan;
1. Hakkı olmayan yere tecavüz (madde 154, ikinci ve üçüncü fıkra),
2. Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması (madde 170),
3. Trafik güvenliğini tehlikeye sokma (madde 179, ikinci ve üçüncü fıkra),
4. Gürültüye neden olma (madde 183),
5. Parada sahtecilik (madde 197, ikinci ve üçüncü fıkra),
6. Mühür bozma (madde 203),
7. Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan (madde 206),
8. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama (madde 228, birinci fıkra),
9. Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması (madde 268),
suçları.
b) 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler
Hakkında Kanunun 13 üncü maddesinin birinci, üçüncü ve beşinci fıkraları ile 15 inci
maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen suçlar.
c) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 93 üncü maddesinin birinci
fıkrasında belirtilen suç.
d) 13/12/1968 tarihli ve 1072 sayılı Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve
Makinaları Hakkında Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen suç.
e) 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun ek 2 nci maddesinin
birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde belirtilen suç."

Seri Muhakeme Usulü Nasıl Uygulanır?

• Cumhuriyet savcısı, şüpheli hakkında seri muhakeme usulünün uygulanmasını yazılı olarak görevli mahkemeden talep eder. Talep yazısında;

a) Şüphelinin kimliği ve müdafii,
b) Mağdur veya suçtan zarar görenlerin kimliği ile varsa vekili veya kanuni temsilcisi,
c) İsnat olunan suç ve ilgili kanun maddeleri,
d) İsnat olunan suçun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi,
e) Şüphelinin tutuklu olup olmadığı; tutuklanmış ise, gözaltına alma ve tutuklama tarihleri ile bunların süreleri,
f) İsnat olunan suçu oluşturan olayların özeti,
g) Üçüncü fıkrada belirtilen şartların gerçekleştiği,
h) Belirlenen yaptırım ile beşinci ve altıncı fıkra uygulanmış ise bunlara ilişkin hususlar ve güvenlik tedbirleri, gösterilir. CMK 250(8)

Seri Muhakeme Usulü Hangi Mahkemede ve Nasıl Uygulanır? 

• Seri muhakeme usulü, Asliye ceza mahkemelerinde uygulanır.
• Mahkeme, şüpheliyi müdafii huzurunda dinledikten sonra üçüncü fıkradaki şartların gerçekleştiği, eylemin seri muhakeme usulü kapsamında olduğu ve dosyadaki mevcut delillere göre mahkûmiyet kararı verilmesi gerektiği kanaatine varırsa talep yazısında belirtilen yaptırımdan daha ağır olmamak üzere dört ila yedinci fıkra hükümleri doğrultusunda hüküm kurar. CMK 250(9)
•  Eğer seri muhakeme usulü şartları oluşmadıysa  talebi reddeder ve soruşturmanın genel hükümlere göre sonuçlandırılması amacıyla dosyayı Cumhuriyet başsavcılığına gönderir. Mazeretsiz olarak mahkemeye gelmeyen şüpheli, bu usulden vazgeçmiş sayılır. CMK 250(9)

Seri Muhakeme Usulü Hangi Durumlarda Uygulanmaz?

• Suçun iştirak hâlinde işlenmesi durumunda şüphelilerden birinin bu usulün uygulanmasını kabul etmemesi hâlinde seri muhakeme usulü uygulanmaz.  CMK 250(11)

• Seri muhakeme usulü, bu kapsama giren bir suçun, kapsama girmeyen başka bir suçla birlikte işlenmiş olması hâlinde uygulanmaz. CMK 250(11)
• Seri muhakeme usulü, yaş küçüklüğü ve akıl hastalığı ile sağır ve dilsizlik hâllerinde uygulanmaz. CMK 250(12)
• Resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma ya da başka bir nedenle şüpheliye ulaşılamaması hâlinde, seri muhakeme usulü uygulanmaz. CMK 250(13)