Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Nedir? (CMK 231)

  • Ana Sayfa
  • Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Nedir? (CMK 231)
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Nedir? (CMK 231)

 

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, sanık hakkında hükmedilen cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi boyunca kasıtlı bir suç işlenmez ve yükümlülüklere uygun davranılırsa ceza kararının ortadan kaldırılması ve davanın düşmesine sebep olan bir karar türüdür. Bu husus CMK m. 231 'de düzenlenmiştir. 

 

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verildiği takdirde, sanık hakkında hükmolunan ceza bir hüküm doğurmaz. Diğer bir ifade ile, Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı, sanık hakkında hükmolunan cezayı sanık lehine askıya alır. 

 

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Şartları

 

Adana ceza avukatlarının çok sık karşılaştığı sorulardan biri, hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararının şartlarının neler olduğudur. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı  verilmesi için bazı şartların bir arada varlığı gereklidir. Her ceza ve durum için Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilmez. 

 

Hapis Cezasında Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

 

HAGB kararı verilebilmesi için mahkemenin hükmettiği ceza hapis cezasının 2 yıl veya daha az süreli hapis cezası olması gerekir. Yukarıda belirtiğimiz suçlar hariç, suçun niteliğinin, kastan veya taksirle mi işlendiğinin herhangi bir önemi yoktur. Önemli olan ceza miktarının  2 yıl veya daha az süreli  olmasıdır. 


Örneğin, kasten adam yaralama, taksirle adam yaralama, hırsızlıK, dolandırıcılık, hakaret suçu, mala zarar verme suçu, tehdit, şantaj, uyuşturucu madde kullanma gibi suçlar nedeniyle hükmedilen hapis cezaları 2 yıl veya daha az süreli ise süre koşulu sağlanmış olur ve sanık hakkında HAGB kararı verilebilir.

 

Adli Para Cezasında Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

 

Adli Para Cezası, doğrudan verilebileceği gibi hapis cezası verildikten sonra da bu ceza adli para cezasına çevrilebilir.  Eğer sanık hakkında doğrudan para cezasına hükmedilmiş ise bu durumda sanık hakkında HAGB kararı verilebilir. Ancak hapis cezasından çevrilen adli para cezaları için hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez.  Burada önemli olan adli para cezasının doğrudan mı verildiği, yoksa hapis cezasından çevrilerek mi verildiği hususudur.

 

HAGB Kararı için Sanığa Dair Şartlar Nelerdir?

 

Sanığın Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Ceza Mahkumiyetinin Olmaması


Sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilebilmesi için sanık hakkında daha önceden kasten bir suçtan mahkumiyet hükmü verilmemiş olması gerekir. Eğer sanık hakkında, sanığın daha önceden kasten işlediği bir suçtan dolayı kesinleşmiş olan bir mahkumiyet hükmü varsa sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilemez.

 

Taksirle işlenen suçlar bakımından ancak sanık hakkında önceden, taksirle işlenen bir suçtan dolayı kesinleşmiş mahkumiyet kararı olması, sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilmesine engel değildir. Örneğin, taksirle trafik kazası nedeniyle bir kişinin yaralanmasına sebep olan bir kişi hakkında, sonraki kasıtlı suçu nedeniyle hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilmesi mümkündür.

 

Suç Nedeniyle Mağdurun Uğradığı Zararın Giderilmesi


Meydana gelen suç eylemi nedeniyle mağdur maddi bir zarara uğramışsa, sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilebilmesi için mağdurun uğramış olduğu zararın sanık tarafından giderilmesi gerekir. Manevi zarar bu kapsamın dışındadır. Örneğin, bilgisayarı çalınan kişiye cep telefonunun aynen iade edilmesi yada bedelinin ödenmesi zararın giderilmesini sağlar.

 

Mahkemece Sanığın Tekrar Suç İşlemeyeceği Kanaatine Varılması


Sanığın duruşmadaki tutum ve davranışları,  kişilik özellikleri, mahkeme nezdinde sanığın tekrar suç işlemeyeceği kanaatini oluşturuyorsa, mahkeme tarafından sanık hakkında, hükmün açıklanmasının geri bırakılması  (HAGB) kararı verilir.

 

Sanığın Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Onay Vermesi


Sanık hakkında  hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilmesi, sanığın açık rızasına bağlıdır. Eğer sanık, soruşturma veya kovuşturma aşamasında,  hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilmesini  kabul etmediğini beyan ederse, sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilemez. 

 

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ve Denetim Süresi İçinde Yeniden Suç İşlenmesi

 

Sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilmesi durumunda sanık 5 yıl süreyle denetime tabi tutulur. Eğer sanık 18 yaşından küçük ise denetim süresi 3 yıldır. 

Sanık, denetim süresi içinde kasten bir suç işlemez ve mahkeme tarafından belirlenen  diğer yükümlülüklere uygun hareket ederse, denetim süresinin sonunda,  açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılır ve davanın düşmesine karar verilir.

Sanığın, denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlemesi veya hakimin belirlediği yükümlülüklere aykırı davranması durumunda açıklanması geri bırakılan hüküm, mahkeme tarafından açıklanır.

 

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Kararına İtiraz


HAGB kararı, kural olarak istinaf ve temyiz yoluna değil, itiraz kanun yoluna tabidir. HAGB kararına karşı, kararın duruşmada öğrenilmesinden veya sanık veyahut müdafisine tebliğ edilmesinden itibaren 7 gün içinde itiraz edilebilir. 

 

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Kararına İtiraz Nereye Yapılır


Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararına itiraz, kararı veren mahkemeye itiraz dilekçesi verilmesi suretiyle yapılır. Adana ceza avukatları, Adana ilinde suç işleme oranının yüksek olması nedeniyle HAGB kararına karşı itirazı sürekli yapmaktadır.