Anlaşmalı boşanmanın, çekişmeli boşanmadan en önemli farkı duruşmada eşlerin ikisininde bizzat bulunma zorunluluğudur.
Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin evlilik birliğinin sona ermesi konusunda anlaştığı ve boşanmanın feri'lerinden olan nafaka, mal paylaşımı, maddi ve manevi tazminat, velayet gibi konularda anlaşarak buna ilişkin protokol düzenleyerek açmış oldukları boşanma davası türüdür.
Anlaşmalı boşanma davalarında her ne kadar eşler, bu süreçte bir boşanma avukatı ile çalışıyorlarsa da duruşmaya bizzat kendileri gelmeli ve öncesinde imzaladıkları ve mahkemeye sundukları protokolü mahkeme hakimi önünde onaylamalıdırlar. Görüldüğü üzere her iki eşin avukatı olsa dahi duruşmada asiller yani eşler bizzat hazır bulunmalıdır. Fakat, anlaşmalı boşanma davasının duruşmasına eşlerden biri gelmezse bu durumda anlaşmalı boşanma gerçekleşemez.
Mahkeme hakimi, öncelikle eşlerin duruşmaya gelip gelmediğinin tespitini yapar eğer taraflar duruşmaya gelmiş ise duruşmaya başlar. Duruşmada boşanmak isteyip istemediklerini, protokolde ki maddeleri onaylayıp onaylamadıklarını eşlere soracaktır. Örneğin; eşlere "Boşanmak istiyor musun", " Nafaka istemiyor musun", ....TL tazminat ödemeyi kabul ediyor musun" gibi protokolde ki maddeleri sorar. Eşler bu maddeleri sözlü olarak da kabul ettiklerini beyan etmeleri üzerine mahkeme hakimi, boşanmaya karar verir.
Her iki taraf duruşmaya gelmez ise HMK 150 gereğince hakim dosyanın işlemden kaldırılması yönünde karar verilecektir. Fakat taraflardan birinin 3 ay içerisinde yeniden başvurulması halinde tekrar bir duruşma günü verilebilecektir.
HMK Madde 150
"(1)Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir....(4) Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir."
Duruşmaya eşlerden birinin geldiği fakat diğerinin gelmediği durumda eğer duruşmaya gelen eş, hala boşanmak istiyorsa mahkeme hakimi, anlaşmalı boşanma davasını çekişmeli boşanma davasına çevirecektir. Böyle bir durumda ise mahkeme hakimi, duruşmaya gelen ve boşanmak isteyen tarafa çekişmeli boşanma dava dilekçesini ve buna ilişkin delillerini sunmak için süre verir.
Çekişmeli boşanma davasının usulü ve süreci anlaşmalı boşanma davasından çok farklıdır. Bu nedenlerle alanında uzman bir boşanma avukatı ile çalışılmasını önermekteyiz. Çünkü hak kaybına uğramamak için mahkemenin verdiği sürede usulüne uygun bir boşanma dava dilekçesi hazırlanmalı ve yine süresinde davayı ispatlamak için deliller sunulmalıdır.
Eşlerin ikisi ya da biri anlaşmalı boşanmaya karar vermiş fakat sonradan anlaşmalıdan vazgeçme kararı almış fakat hala boşanmak istiyorsa mahkeme hakimi, anlaşmalı boşanma davasını çekişmeli boşanma davasına çevirecektir. Böyle bir durumda ise mahkeme hakimi, duruşmaya gelen ve boşanmak isteyen tarafa çekişmeli boşanma dava dilekçesini ve buna ilişkin delillerini sunmak için süre verir.
Eşlerin ikisi ya da biri anlaşmalı boşanmaya karar vermiş fakat sonradan duruşmadan önce ya da duruşma esnasında protokole uymazlarsa fakat hala boşanmak istiyorsa mahkeme hakimi, anlaşmalı boşanma davasını çekişmeli boşanma davasına çevirecektir. Böyle bir durumda ise mahkeme hakimi, duruşmaya gelen ve boşanmak isteyen tarafa çekişmeli boşanma dava dilekçesini ve buna ilişkin delillerini sunmak için süre verir.