Aile konutu, evlilik birliği sürecinde tarafların paylaştıkları ve ortak birlikteliklerini idame ettirdikleri müşterek konuttur. Bir taşınmazın aile konutu niteliğinde olması için evlilik birliğinin devamı sürecinde eşlerin o taşınmazda ortak hayatı paylaşma iradelerinin varlığı yeterlidir.

Aile konutu şerhi, taşınmazın maliki olmayan eşin rızası olmaksızın, taşınmaz maliki olan eşin taşınmaz üzerinde bulunan tasarruf yetkisinin sınırlandırılmasını sağlar. Öyle ki, müşterek konutun tapu kaydı üzerine aile konutu şerhi düşüldüğü takdirde malik olan eş, malik olmayan eşin rızası olmaksızın satış, ipotek tesisi kira sözleşmesi yapmak gibi tasarruf işlemleri yapamayacaktır.

Aile konutu şerhi, söz konusu taşınmazın maliki olmayan eş tarafından ilgili tapu müdürlüğüne yapılacak başvuru ile yapılır. Tapu müdürlüğü, talep açıldıktan sonra şartların oluşup oluşmadığını gözeterek, şayet şartlar oluşuyor ise söz konusu taşınmazın tapu kaydına “aile konut şerhi” kaydı düşülür.

Aile konutu şerhi için tapuda yapılan işlemlere istinaden herhangi bir harç ödenmez.

Malik olmayan eşin başvurusu sonrasında söz konusu taşınmazın tapu kaydına “aile konutu şerhi” konulduğunda malik eş, malik olmayan eşin rızası olmaksızın herhangi bir tasarruf işlemi yapamayacaktır. Aile konutu şerhi konulduktan sonra malik olan eş, malik olmayan eşin rızası olmaksızın taşınmaz üzerinde bir tasarruf işlemi yaparsa işlem tümüyle geçersiz sayılır.

Aile konutu üzerinde malik olmayan eşin rızası olmaksızın yapılan tasarruf işlemlerinde üçüncü kişinin iyi niyetli olup olmamasının da herhangi bir önemi yoktur. Nitekim Yargıtay’ın güncel içtihatları gereğince aile konutu üzerinde yapılan işlemin tarafı olan üçüncü kişi, iyi niyetli olsa dahi yapılan işlem geçersiz sayılır.

Aile konutu şerhi, boşanma durumunda evlilik birliğinin ortadan kalkması nedeniyle hakim tarafından iptal edilir. Boşanmanın ardından aile konutu olan söz konusu taşınmaz mal rejimine konu olur ve taşınmazın akıbeti mal rejiminin tasfiyesi davası ile sonuçlanır.

Evliliğin iptali durumunda malik olan eş, şerhin kaldırılmasını talep edebilir. Yine malik olmayan eş, kendi rızası ile şerhin kaldırılmasını isteyebilir. Eşlerden birinin ölümü durumunda da ortada bir evlilik birliği söz konusu olmayacağından şerhin kaldırılması gündeme gelecektir. Aile konutu şerhi, tapu müdürlüğüne başvuru ile kaldırılamıyor ise Aile Konutu Şerhinin Terkini Davası açabilir.

Adana boşanma davası süreçlerinde, dava yoluna gitmeden önce yapılması gereken en önemli husus ortak konut olan aile konutuna, aile konutu şerhi ibaresi eklenmesidir. 

Zira boşanmaya karar veren eşler, ortak konuttan eşlerinin sahip olduğu katılma-katkı alacağını almasını önlemek amacıyla söz konusu bu aile konutunu elden çıkartabilir. 

Çoğu zaman, boşanma davası açmadan önce eşlerden biri söz konusu aile konutu muvazaalı olarak elden çıkarır. Bu Adana boşanma avukatı olarak dosyalarımızda çok sık karşılaştığımız bir durumdur. Müvekkillerimiz aile konutu üzerinde bulunan haklarını korumak adına Adana boşanma avukatı olarak önceliğimiz aile konutu şerhi ibaresinin, tapu kaydına eklenmesidir. Boşanmaya karar veren eşlerin alanında  uzman olan Adana boşanma avukatı tarafından destek alarak bir süreç yürütmeleri olası hak kayıplarının önlenmesi bakımından oldukça önemlidir.